Lipa szerokolistna

Tilia platyphyllos

pochodzenie / występowanie:
W odróżnieniu od lipy drobnolistnej lipa szerokolistna jest w Górnych Łużycach mniej rozpowszechniona. Jej naturalnym biotopem są bogate w składniki odżywcze cieniste lasy na zboczach lub w jarach. Oprócz tych stanowisk lipa szerokolistna bywa często nasadzana i w wielu miejscowościach jest charakterystyczna dla centralnych miejsc spotkań mieszkańców.


wygląd:
Lipy można łatwo poznać po ich sercowatych liściach. Aby rozróżnić lipę drobnolistną i szerokolistną, konieczne jest bliższe przyjrzenie się liściom. Od spodu na liściach lipy drobnolistnej są małe rdzawe kępki włosków w kątach głównych i bocznych nerwów, podczas gdy liście lipy szerokolistnej mają od spodu białe włoski. Z wierzchu liście lipy drobnolistnej są gładkie, a na liściach lipy szerokolistnej także z wierzchu są włoski. Wierzchołek lipy szerokolistnej składa się z 2-5 kwiatów. Lipa szerokolistna kwitnie w czerwcu jeszcze przed okresem kwitnienia lipy drobnolistnej. Dojrzałego orzeszka w odróżnieniu od owocu lipy drobnolistnej nie można rozgnieść w palcach, ponieważ jest dużo bardziej zdrewniały i mocniej żeberkowany, jest filcowato owłosiony i ma wielkość około 10 mm. Drzewo, które osiąga wysokość 40 m, może żyć nawet 1000 lat.


wykorzystanie:
Lipa szerokolistna jest idealnym drzewem miejskim, jest sadzona w parkach i w alejach. Z powodu wysokiej zawartości cukru w nektarze jest atrakcyjnym drzewem dla pszczelarzy i źródłem miodu lipowego. Drewno lipowe ma najróżniejsze zastosowanie w rzeźbiarstwie, snycerstwie i w tokarstwie.  W średniowieczu drewno lipowe było drewnem świętym, wykorzystywanym do wykonywania trumien i ołtarzy. Olejki eteryczne kwiatów są stosowane w medycynie do leczenia przeziębień. Lipa szerokolistna ma bardzo dużą zdolność do tworzenia i odnawiania bocznych pędów. Z tego powodu była uprawiana na drewno opałowe, mimo że nie pali się zbyt dobrze.


ciekawostka:
Lipa szerokolistna ma duże znaczenie w historii kultury. W przypadku „wiejskich lip”, „lip tańczących” i „lip sądowych” chodzi z reguły o lipy szerokolistne. Miejsca, w jakich sadzono lipy, to zwykle miejsca, gdzie spotykali się ludzie i gdzie toczyło się życie wspólnoty. Tu odbywały się zgromadzenia, ogłaszano ważne wieści, odbywały się procesy sądowe i uroczystości. Wiele restauracji nazywa się „Pod Lipą”. Lipa była tematem także wielu pieśni ludowych. Również lipa szerokolistna miewa wiele dziupli i zapewnia miejsce do życia wielu gatunkom zwierząt.

Lokalizacja