Klon zwyczajny
Acer platanoides
pochodzenie / występowanie:
Dokładny zasięg występowania klonu zwyczajnego nie jest stuprocentowo pewny. W Górnych Łużycach na pagórkowatym terenie zachowały się stare klony wzdłuż cieków wodnych – Nysa, Löbauer Wasser, w
zachodniej Saksonii zakładamy, że klon zwyczajny został sztucznie nasadzony. Jego naturalne biotopy znajdują się w lasach liściastych, w roślinności strefy brzegowej i w lasach łęgowych.
Występuje od rejonów równinnych aż po górskie. Klon zwyczajny był często sadzony w alejach lub parkach jako drzewo ozdobne. Bardzo dobrze rozprzestrzenia się z nasion, a więc obecnie występuje w
całej Europie.
wygląd:
Typowe dla klonu są jego liście w kształcie dłoni. Liście są naprzeciwległe, o długiej szypułce, o długości około 10-15 cm i prawie takiej samej szerokości, z 5-7 różnej wielkości spiczastymi
klapami oddzielonymi rozwartymi wcięciami, dolne płaty są wyraźnie mniejsze niż górne, z wyciągniętymi, bardzo cienkimi i długimi zębami. Kolor na wierzchu jest soczyście zielony do
ciemnozielonego, matowy, od spodu jest jaśniejszy, czasem niebieskawozielony. Urwana szypułka puszcza mleczny sok. Klon osiąga średnio 25 m wysokości i wiek około 150 lat. Kwitnie od kwietnia do
maja, czym odróżnia się od klonu jawora. Żółtozielone kwiaty rozwijają się z czerwonawych pąków jeszcze przed zawiązaniem się liści. Inną charakterystyczną cechą są owoce – podwójne skrzydlaki
(ulistnione orzeszki). Swoim kształtem przypominają bumerang. W porównaniu z klonem górskim ustawienie skrzydlaków jest płaskie, w przybliżeniu pod kątem 160°. Kora starszych klonów jest lekko
popękana, nie łuszczy się i ma ciemnoszare zabarwienie.
wykorzystanie:
Klon zwyczajny jest dziś wykorzystywany jako drzewo ozdobne i w nasadzeniach alei. Do tego celu uszlachetniono wiele innych odmian, które pod pewnymi względami zasadniczo różnią się od pierwotnej
formy. Drewno klonowe znajduje zastosowanie w przemyśle drzewnym, głównie do produkcji mebli. Jest ważny dla pszczół i trzmieli, ponieważ jego kwiaty stanowią źródło nektaru, dlatego jest
interesujący także dla pszczelarzy.
ciekawostka:
Nazwa miejscowości Jauernick (są trzy noszące tę samą nazwę miejscowości koło Görlitz /Zgorzelec/, Bautzen /Budziszyn/ i Niesky/Niska/) powstała prawdopodobnie od nazwy miejscowości w języku
serbołużyckim „Jawornik“ (jawor – „klon” po czesku to także „javor”).